การป้องกันโรคฟันผุ

การป้องกันโรคฟันผุ มี 2 ระดับ

1. การป้องกันโรคฟันผุขั้นพื้นฐาน เป็นวิธีป้องกันโรคฟันผุที่ทุกคนสามารถปฏิบัติได้ง่าย ได้แก่

     1.1 แปรงฟัน ควรรักษาช่องปากให้สะอาดอย่างสม่ำเสมอด้วยการแปรงฟันทุกวันในตอนเช้าและก่อนนอน หรือทุกครั้งหลังรับประทานอาหารเพื่อกำจัดคราบจุลินทรีย์ โดยใช้ยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์

     1.2 ใช้ไหมขัดฟันและน้ำยาบ้วนปาก หลังการแปรงฟันควรใช้ไหมขัดฟันทำความสะอาดตามซอกฟันด้วยอย่างสม่ำเสมอเพื่อช่วยกำจัดคราบจุลินทรีย์บริเวณที่แปรงฟันได้ไม่ทั่วถึง และใช้น้ำบ้วนปากทันทีหลังรับประทานอาหารทุกครั้ง

     1.3 การบริโภคอาหาร ควรปรับปรุงพฤติกรรมการบริโภคอาหารหวานด้วยการลดความถี่ในการบริโภคน้ำตาล ไม่กินจุบกินจิบ และหลีกเลี่ยงขนมหวานเหนียวหนึบติดฟัน หรือถ้าเลี่ยงไม่ได้จริงๆ ให้ลองใช้วิธีนี้ คือ รับประทานอาหารชนิดอื่นโดยเฉพาะอาหารที่มีฤทธิ์เป็นด่างเพื่อละลายฤทธิ์กรด คือ อาหารประเภทโปรตีน ยกตัวอย่างเช่น ทานช็อกโกแลตที่มีถั่วหรืออัลมอนด์ ดีกว่าการทานช็อกโกแลตอย่างเดียว หรือทานก๋วยเตี๋ยวใส่น้ำตาล 1 ช้อน ในก๋วยเตี๋ยวจะมีหมู ไก่ หรือปลา ซึ่งเป็นด่างช่วยลดความเป็นกรด มีถั่วงอก ผักบุ้งช่วยขัดฟัน และยังมีน้ำช่วยเจือจางกรดอีกด้วย

     1.4 การเลือกน้ำดื่ม น้ำดื่มโดยทั่วไปจะมีแคลเซียมและแมกนีเซียมเจือปนอยู่ตามธรรมชาติ น้ำอาร์โอ(Reverse Osmosis)เป็นน้ำที่บริสุทธิ์เกินไป มีฤทธิ์เป็นกรดกัดกร่อนและดึงดูดอย่างรุนแรง หากนำมาดื่มหรือทำอาหารจะดึงแร่ธาตุออกจากอาหารและอวัยวะต่างๆ ของร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นแคลเซียม แมกนีเซียมและแร่ธาตุอื่นๆ ที่จำเป็นในการดำรงชีวิต(จากคำบรรยายของ รศ.ดร.พิชัย โตวิวิชญ์ อดีตหัวหน้าภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กรรมการที่ปรึกษาสมาคมพิทักษ์ประโยชน์ผู้บริโภคและกรรมการบริหารสมาคมเคมี) และยังสรุปว่าน้ำอาร์โอยังทำให้หัวใจเต้นผิดปกติ เกิดโรคปวดตามข้อ โรคคอหอยพอกหรือไฮโปโทรอยด์ โรคความดันโลหิตสูง โรคแก่ก่อนวัย ฯลฯ สำหรับประโยชน์ของน้ำบริสุทธิ์อาร์โอใช้เติมแบตเตอรี่รถยนต์หรือใช้ในห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ หรือใช้ผสมยาในอุตสาหกรรมผลิตยา นอกจากนี้อาจใช้สำหรับสกัดสารพิษออกจากร่างกายในระยะเวลาสั้นๆ เป็นกรณีพิเศษ

     1.5 พบทันตแพทย์ เพื่อตรวจและรักษาสุขภาพในช่องปาก รับคำแนะนำต่างๆ ทำการเคลือบหลุมและร่องฟัน หรือให้ฟลูออไรด์เข้มข้นในเด็ก

2. การป้องกันโรคฟันผุเพิ่มเติม สำหรับผู้ที่มีฟันผุหรือ 2 ใน 3 ของกรณีต่อไปนี้

     • มีฟันผุเป็นรู ตั้งแต่ 2 แห่งขึ้นไป
• มีฟันผุบริเวณที่ไม่ใช่หลุมและร่องฟัน ตั้งแต่ 1 แห่งขึ้นไป
• มีฟันผุรอบๆ รอยวัสดุอุดเดิม ตั้งแต่ 1 แห่งขึ้นไป

การป้องกันโรคฟันผุเพิ่มเติม ได้แก่
• ลักษณะที่ผุเป็นรูผุชัดเจน ควรพบทันตแพทย์ เพื่อเอาส่วนที่ผุออกให้มากที่สุด ทุกซี่ อุดชั่วคราว (Caries control) เพื่อควบคุมโรค และนัดมาทำการรักษาต่อในแต่ละซี่
• ถ้าลักษณะที่ผุเป็นจุดสีขาวขุ่นบนผิวฟัน (White spot ) ควรพบทันตแพทย์เพื่อทาฟลูออไรด์เฉพาะที่ และบ้วนปาก ด้วย Sodium fluoride 0.05% วันละ 1 ครั้ง
• พบทันตแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพในช่องปากทุก 3-4 เดือน

ขอขอบคุณข้อมูลเรื่อง “การป้องกันโรคฟันผุ” จาก เด็นทัลบลิส พระรามสาม